اگر سودای ساخت مأمنی امن و آرام را برای خود دارید و یا دلتان می‌خواهد یک مرکز تجاری شیک و تمیز را بنا کنید باید بدانید که بدون اطلاع از مراحل و اصول ساختمان سازی هرگز به نتیجه دلخواه نخواهید رسید. البته که درصد زیادی از مردم پروژه‌های ساختمانسازی خود را به مهندسین و پیمانکاران باتجربه و متخصص می‌سپارند اما نباید فراموش کرد که داشتن اطلاعات پایه‌ای در این حوزه به شما به عنوان مالک یا کارفرمای اصلی پروژه کمک می‌کند تا با دانش بیشتری بر عملکرد این افراد نظارت داشته‌باشید. با توجه به این اصل مهم، ما در این مقاله از گروه مهندسی “سروین” قصد داریم تا اطلاعات کاملی را درباره تکنیک‌ها، اصول و مراحل ساخت ساختمان در اختیار شما بگذاریم.
چرا توجه به اصول ساختمان سازی مهم است؟
در بحث ساختمانسازی توجه به تکنیک‌ها و جزییات، اهمیت غیر قابل انکاری در کیفیت نهایی کار دارد و دقیقا همینجاست که تفاوت بین یک ساختمان ایمن و سالم با یک سازه خطرناک و مستعد ریزش مشخص می‌شود. توجه به اصول ساختاری، کیفی و کمی در این صنعت منجر به ساخت بنایی امن، کارآمد، سالم و زیبا می‌شود که نیازهای ساکنان را به بهترین نحو برآورده کرده و مزایای زیر را به همراه دارد:
- ایمنی و استحکام: رعایت استانداردها و کدهای ساختمانی باعث می‌شود ساختمان در برابر حوادث طبیعی مانند زلزله، طوفان و آتش‌سوزی مقاوم عمل کرده و امنیت ساکنان را تضمین نماید.
- بهره‌وری و کارایی: طراحی شیک و بهینه ساختمان در کنار استفاده از سیستم‌های تأسیساتی کارآمد موجب صرفه‌جویی در مصرف انرژی و هزینه‌ها می‌شود. چیدمان مناسب فضاها، نقش مثبتی در افزایش کارایی و بهره‌وری ساختمان دارد.
- سلامت و بهداشت: استفاده از مصالح سالم و تهویه مناسب نه تنها سلامت جسمی و روانی ساکنان را تأمین می‌کند بلکه نیازهای ویژه، امکان دسترسی و استفاده همه افراد از امکانات ساختمان را به بهترین نحو فراهم می‌آورد.
- زیبایی و جذابیت: طراحی معماری جذاب و مدرن و استفاده از مصالح زیبا و ایمن، از یک طرف به افزایش ارزش ملک و رضایت هر چه بیشتر ساکنان منجر شده و از سوی دیگر نمای بصری شهری را دو چندان می‌کند.
- پذیرش و انعطاف‌پذیری: همسویی با فرهنگ و نیازهای ساکنان، موجب افزایش پذیرش و رضایت‌مندی آن‌ها می‌شود. امکان تغییر و بازسازی در آینده نیز انعطاف‌پذیری ساختمان را حفظ می‌کند.
با پنج اصل جدید ساختمان سازی آشنا شوید!
ساختمانسازی به عنوان یکی از حیاتی‌ترین صنایع از اهمیت قابل توجهی در حفظ امنیت، آرامش و بقا بشر برخوردار است، از این‌رو فعالان این حوزه همواره تلاش می‌کنند تا با به کارگیری اصول ساختمان سازی سنتی در کنار متدهای پیشرفته به شکوفایی بیشتر این صنعت کمک کرده و کیفیت زندگی افراد را بیش از پیش بهبود بخشند. طبق گفته منبع معتبر bestaccessdoors یک شرکت فن‌آوری ساخت‌وساز ژاپنی اخیرا استانداردی مدرن را برای شکستن شیوه‌های قدیمی و مرسوم اصول ساختمانسازی مطرح کرده که بر دو هدف؛ ایجاد فرهنگ ساخت‌وساز با حداقل تأثیر زیست محیطی و تضمین حفظ امنیت جان و مال افراد تمرکز دارد. طبق همین نگرش آن‌ها پنج اصل مهم را برای ساخت یک بنا مطرح کرده‌اند:
- حفاظت از محیط زیست: بقا بشر در گروه حفظ محیط زیست است به همین دلیل یکی از مهم‌ترین وظایف سازندگان و پیمانکاران به حداقل رساندن اثرات زیست محیطی ساخت یک پروژه است. این مهم از طریق اصلاح روش‌های حمل‌ونقل مصالح به منظور کاهش سوخت، استفاده از مصالح پایدار، صرفه‌جویی در مصرف انرژی به کمک استفاده از پنل‌های خورشیدی و پنجره‌های دوجداره و بازیافت زباله‌های ساختمانی محقق می‌شود.
- رعایت بروزترین اصول ایمنی: انتخاب ابزار و تجهیزات مناسب فردی و فنی، تضمینی بر حفظ سلامت کارگران و عوامل سازنده بنا است. از این‌رو استفاده از نربادن‌ها و ریل‌های ایمنی، کلاه، چکمه و دستکش ایمنی، محافظ شنوایی و … الزامی است.
- تحویل به موقع: پیمانکاران تا حد امکان باید در نظر داشته‌باشند که پروژه ساخت‌وساز را در مهلت مقرر یا قبل از آن به پایان برسانند. تأمین به موقع مصالح، در نظر گرفتن شرایط جوی، مدیریت ریسک در برابر حوادث تصادفی و مواردی از این دست در سرعت بخشیدن به فرآیند ساخت ساختمان مؤثر است.
- بودجه‌بندی درست: قاعدتا نگاه اقتصادی هر سازنده‌ای صرف این موضوع می‌شود که مصالح و امور مربوط به ساخت‌وساز را با کیفیت بالا و قیمت اقتصادی تأمین کند، بنابراین کارفرما نه تنها باید هزینه‌های حقوق و دستمزد، سفارشات مواد اولیه، تعمیر و نگهداری سایت و غیره را در نظر بگیرد بلکه لازم است که همواره به این موضوع دقت نماید که تیم در چارچوب بودجه تعیین شده عمل کرده و در شرایط اضطراری از روش‌های جایگزین و مقرون‌به‌صرفه‌تر استفاده کند.
- رعایت اصل زیبایی شناسی: جذابیت بصری و طراحی حرفه‌ای نما نه تنها حسی از رضایت را در سازنده ایجاد می‌کند بلکه از نظر زیبایی شناسی نیز تأثیر به سزایی در ارزش ملک و حفظ ظرافت و نمای بهتر المان‌های شهری دارد. در این مورد پروژه فرمانیه که توسط گروه مهندسی سروین اجرا شده مثالی عینی از تلفیق جذاب معماری مدرن با جدیدترین اصول ساختمان سازی است.
پیاده‌سازی بهترین روش‌ها و تکنیک‌ها در صنعت ساخت‌وساز
از گذشته تا کنون سازندگان ساختمانی همواره تلاش می‌کنند تا به کمک روش‌ها و تکنیک‌های کارآمدتر نه تنها در برآورد هزینه‌ها صرفه‌جویی کنند بلکه با جلوگیری از اتلاف زمان و بهره‌وری بیشتر از نیروی کار بتوانند پروژه خود را با سرعت و کیفیت بالاتری به اتمام برسانند. از آنجاییکه امروزه روش‌های نوین متنوعی برای ساخت یک بنا وجود دارد قبل از انتخاب بهترین تکنیک ابتدا باید به موارد زیر توجه کنید:
- هدف ساختمان: اولین و مهم‌ترین اصل در ساختمان سازی توجه به این نکته است که؛ هدف از ساخت این سازه چیست؟ آیا پروژه مدنظر یک ساختمان تجاری است یا مسکونی و یا یک سوله معمولی؟ پاسخ به این پرسش مسیر پروژه شما، بودجه، ابزارها و روش‌های مورد نیاز را تعیین می‌کند.
- اندازه ساختمان: ساختمان‌های بزرگ‌تر نیاز به پی‌ریزی عمیق‌تر، ارتفاع بیشتر و تخصیص اعتبارات زیادتر دارند، بنابراین شما باید بدانید که قصد دارید بنای خود را در چه مقیاسی بسازید.
- عوامل محیطی: توجه به شرایط جوی و جغرافیایی محل ساخت سازه تأثیر به سزایی در نتیجه کار دارد، از این‌رو سازندگان باید علاوه بر رعایت اصول استاندارد و ملی در ساخت ساختمان به مسائلی مانند زلزله‌خیز بودن، بارش باران و مسائل اینچنینی توجه کنند.
- هزینه ساخت: هزینه نهایی یک پروژه بر مبنای مقیاس و نوع آن تعیین می‌شود. بدیهی است که یک برج ساختمانی نیاز به بودجه بیشتری نسبت به یک ساختمان ویلایی معمولی دارد.
- برآورد میزان تحمل بار: پیش از انتخاب بهترین روش ساخت ساختمان ابتدا باید با در نظر گرفتن نوع سازه، محدودیت‌های تحمل بار را برآورد کنید چرا که یک ساختمان مستحکم باید در برابر فشار تعداد طبقات و ارتفاع آن‌ها از مقاومت لازم برخوردار باشد.
- سرعت در مراحل ساخت: در کشورهای پیشرفته از سازه‌های پیش ساخته یا نیمه ساخته برای پیشبرد سریع‌تر روند ساخت‌وساز استفاده می‌کنند اما چون متاسفانه کشور ما هنوز بسترهای لازم برای به کارگیری این نوع تکنولوژی را ندارد پیمانکاران و سازندگان باید با استفاده از دانش و مهارت فنی خود و با به کار بردن روش‌های نوین به روند کار سرعت ببخشند.
هنگامی که موارد بالا را بررسی و پیاده‌سازی کردید می‌توانید با در نظر گرفتن یکی از روش‌های رایج ساخت ساختمان با اسکلت فلزی، اسکلت بتنی، اسکلت چوبی و یا سبک‌سازی اقدامات لازم جهت اجرای پروژه را انجام دهید.
- ساختمان سازی با اسکلت فلزی: در این شیوه ساخت از متریال فلزی مانند فولاد نورد گرم یا سرد استفاده می‌کنند. قابلیت بهره‌برداری درازمدت، مقاومت بالا، جلوگیری از هدر رفت مصالح، قابلیت تقویت‌پذیری و … از جمله مزایای مهم این روش در ساخت‌وساز است.
- ساختمان سازی با اسکلت چوبی: در ساخت سازه‌های چوبی از پنل‌های سفت و محکم ساخته شده با تخته چندلا و چوب‌های مستحکم استفاده می‌کنند. این شیوه ساختمانسازی بیشتر مناسب بناهای کوچک مانند ساختمان‌های تجاری کم ارتفاع، سازه‌های تفریحی، ویلاهای خاص و … است.
- ساختمان سازی با اسکلت بتنی: بر اساس اصول ساختمان سازی در این روش برای ساخت ستون‌ها، شاه تیرها و فوندانسیون از بتن استفاده می‌کنند. قیمت پایین مصالح، افزایش استحکام در گذر زمان، نیاز به نیروهای متخصص کمتر، قابلیت شکل‌دهی بیشتر، کاهش هزینه‌ها و … جزو ویژگی‌های اصلی سازه‌های بتنی است.
در حال حاضر مهندسین و طراحان ساختمانی پیش‌رو در عرصه ساخت‌وساز، تلاش می‌کنند تا با استفاده از جدیدترین تکنولوژی‌ها بناهایی مدرن‌تر، محکم‌تر و باکیفیت‌تر را پایه‌ریزی کنند، از این‌رو استفاده از امکانات هوش مصنوعی، پهپادها، واقعیت افزوده، مدل‌سازی BIM و برنامه‌های نوین جمع‌آوری داده‌ها به زودی تحولات چشم‌گیری را در حوزه ساختمانسازی ایجاد خواهد کرد.
با مراحل ساختمان سازی آشنا شوید!
مراحل ساخت ساختمان بسته به نوع پروژه، ابعاد و مشخصات آن ممکن است با جزئیات متفاوتی اجرا گردد اما به طور کلی طبق اصول ساختمان سازی، هر سازه‌ای معمولا طی مراحل زیر بنا می‌شود:
- طراحی و برنامه‌ریزی اولیه
- تهیه نقشه‌های معماری و سازه‌ای
- محاسبات و طراحی ساختاری
- اخذ مجوزها و پروانه‌های ساخت
- آماده سازی زمین
- تسطیح و تثبیت زمین
- پی‌سازی و فوندانسیون ریزی
- اسکلت‌سازی
- دیوارچینی
- کف‌سازی
- نازک‌کاری
- نصب دیوارها و سقف‌ها
- کاشی‌کاری، گچ‌کاری و رنگ‌آمیزی
- نصب پنجره‌ها، درها و کابینت‌ها
- لوله کشی زیرساخت‌های آب، برق و گاز
- نصب سیستم‌های حرارت و تهویه مطبوع
- محوطه‌سازی
- آزمایش‌ها و تحویل ساختمان به مالک
- اخذ پایان‌کار و بهره‌برداری از ساختمان
جمع بندی
اشراف به اصول ساختمان سازی اعم از عملیات تخریب، عملیات خاکی، بنایی، قالب‌بندی و … در کنار استفاده از روش‌ها و تجهیزات مناسب به بهبود نتیجه پروژه کمک می‌کند و تجربه‌ای لذت‌بخش را برجا می‌گذارد. به کارگیری این اصول تأثیر به سزایی در ایمنی و استحکام، بهره‌وری و کارآیی، سلامت و بهداشت، انعطاف‌پذیری و در نهایت جذابیت و زیبایی یک بنا دارد به همین علت ما در این مقاله در کنار ارائه جدیدترین اصول ساخت‌وساز به بهترین شیوه‌ها و مراحل ساختمان سازی نیز اشاره کردیم.
سوالات متداول
رعایت چه اصولی در ساخت‌وساز مهم است؟
طبق جدیدترین اصول ساخت‌وساز که برگرفته از متدهای ژاپنی است حفظ محیط زیست، بودجه‌بندی درست، رعایت اصول ایمنی روز، افزایش سرعت انجام کار با حفظ کیفیت و رعایت اصل زیبایی شناسی جزو مهم‌ترین اصول در صنعت ساخت‌وساز است.
قبل از انتخاب بهترین روش ساخت چه مواردی را باید در نظر گرفت؟
هدف از ساخت، اندازه بنا، در نظر گرفتن شرایط محیطی و جغرافیایی، برآورد بودجه لازم، بررسی میزان تحمل بار سازه و سرعت بیشتر در روند کار موارد مهمی هستند که قبل از ساختمانسازی و انتخاب بهترین روش ساخت باید به آن توجه کنید.