شیشهها نه فقط چارچوب‌هایی ساده، بلکه دری به سوی نور، زندگی و پیوند با جهان بیرون هستند. حضور شیشه در ساختمان، مرز بین فضای درون و بیرون را محو می‌کند و اجازه می‌دهد نور طبیعی به عمق فضا نفوذ کند. در عین حال، شیشه با خواص عایق حرارتی و صوتی، به طراحی ساختمان برای بهبود کارایی انرژی و رفاه ساکنان کمک می‌کند و با قابلیت بازیافت صددرصدی، دوستدار محیط زیست باقی می‌ماند.
انتخاب شیشه مناسب می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر زیبایی بصری، مرزهای حریم خصوصی و عملکرد و سبک یک فضا داشته باشد. برای آشنایی بیشتر با انواع شیشه ساختمانی و کاربردهای هریک، در این مقاله از «گروه سروین» همراه ما باشید.
معرفی انواع شیشه ساختمانی؛ از فلوت تا سکوریت!
شیشه یک ماده اساسی در معماری و طراحی مدرن است که به دلیل تطبیق‌پذیری، دوام و جذابیت زیبایی شناسی مورد تحسین قرار گرفته است. از افزایش نور طبیعی گرفته تا ارائه ویژگی‌های ایمنی بهبود یافته، انواع مختلف شیشه نقش‌های مختلفی را در ساختمان‌ها و فضای داخلی ایفا می‌کنند. تولیدکنندگان از متریال‌های مختلف برای ساخت شیشه استفاده می‌کنند. نوع مصالح به کار رفته در ساخت شیشه روی کارآیی و عملکرد آن تأثیر مستقیم می‌گذارد. طبق گفته منبع معتبر architecturalglass انواع شیشه ساختمانی را می‌توان در دسته‌های زیر قرار داد:
شیشه فلوت
شیشه فلوت که عمدتا در پنجرهها و درها استفاده می‌شود، ابتدایی‌ترین نوع شیشه شفاف موجود است. این شیشه از طریق فرآیندی تولید می‌شود که در آن شیشه مذاب روی بستری از فلز مذاب (معمولا قلع) شناور می‌شود تا ضخامتی صاف و یکنواخت ایجاد شود. این روش باعث می‌شود شیشه فلوت فاقد موج، حباب و اعوجاج باشد و شفافیت و زیبایی بالایی داشته باشد. شیشه فلوت به عنوان پایه بسیاری از انواع دیگر شیشه از جمله شیشه رنگی، سکوریت، لمینیت و غیره عمل می‌کند و نقش اساسی در صنعت ساخت‌وساز دارد.
شیشه سکوریت (میرال)
شیشه سکوریت که در میان سایر انواع شیشه ساختمانی، به خاطر ویژگی‌های ایمنی‌اش شناخته می‌شود، با عملیات حرارتی یا شیمیایی کنترل‌شده فرآوری می‌شود تا استحکام آن نسبت به شیشه معمولی به طور قابل توجهی افزایش یابد. در صورت شکستن، این شیشه به قطعات کوچک و غیر برنده تبدیل می‌شود که احتمال آسیب‌رسانی را به حداقل می‌رساند.
همین ویژگی، شیشه سکوریت را به گزینه‌ای ایده‌آل برای استفاده در پنجره‌های خودرو، دربهای دوش، پارتیشنها و همچنین به عنوان بخشی از شیشههای ضدگلوله و شیشههای ایمنی تبدیل کرده است. یکی از نمونه‌های موفق اجرای شیشه سکوریت توسط گروه مهندسی سروین، پروژه جردن است که در آن با بهره‌گیری از این نوع شیشه، ایمنی و زیبایی محیط به طور همزمان تأمین شده است. صحت این مثال توسط گروه سروین چک شود.
شیشه لمینیت
شیشه لمینیت، نوعی شیشه ایمنی محبوب است که قابلیت حفظ یکپارچگی خود را حتی در هنگام خرد شدن دارد. این شیشه از دو یا چند قطعه شیشه تشکیل شده که بین آن‌ها یک لایه میانی از جنس پلی وینیل بوتیرال (PVB) قرار دارد. این لایه میانی باعث می‌شود که حتی در صورت شکستن، قطعات شیشه به هم چسبیده باقی بمانند و از خرد شدن به قطعات بزرگ و تیز جلوگیری شود.
به همین دلیل، شیشه لمینت استحکام بالایی دارد و ایمنی بیشتری فراهم می‌کند. این نوع شیشه معمولا در شیشههای جلو اتومبیل و به عنوان شیشه ایمنی در ساختمان‌ها کاربرد دارد. همچنین به دلیل مقاومت بالا و قابلیت حفظ یکپارچگی در هنگام سقوط از ارتفاع، برای نورگیرها و نرده‌های بالکن بسیار کاربردی و محبوب است.
شیشه رنگی و دودی
شیشه رنگی و دودی که با افزودن مقادیر کمی اکسید فلز به شیشه در طول فرآیند تولید ساخته می‌شوند، جزو انواع شیشه ساختمانی هستند که تأثیر تابش نور خورشید را بر فضای داخلی کاهش می‌دهند. این نوع شیشه، رنگ پنجرهها را تغییر می‌دهد که ممکن است برای برخی افراد مطلوب نباشد، اما در کاهش تابش خیره‌کننده و گرمای وارد شده به داخل ساختمان بسیار مؤثر هستند. شیشه رنگی اغلب در خانه‌هایی که رو به شرق قرار دارند استفاده می‌شود، زیرا این خانه‌ها طلوع خورشید در اوایل صبح و غروب خورشید در اواخر بعد از ظهر را بیشتر تجربه می‌کنند و به همین دلیل نیاز به کنترل نور و گرما دارند.
شیشه دوجداره یا چندجداره (شیشه عایق)
شیشه دوجداره یا عایق که برای صرفه‌جویی در انرژی و کاهش انتقال حرارت طراحی شده است، با آب‌بندی دو یا چند ورق شیشه به همراه یک فاصله‌دهنده بین آن‌ها که با هوا یا گازهای دیگر پر می‌شود، تولید می‌گردد. این نوع شیشه به دلیل توانایی‌اش در حفظ دمای ثابت داخل ساختمان و کاهش هزینه‌های انرژی، به طور گسترده در ساختمان‌های مسکونی و تجاری مانند پروژه ولنجک_ گلستان مورد استفاده قرار می‌گیرد. رعایت اصول عایق بندی ساختمان و شیشه عایق از جمله تکنولوژی‌های ایمنی در ساختمان سازی به شمار میرود، چراکه علاوه بر بهبود بهره‌وری انرژی، نقش مهمی در افزایش ایمنی و آسایش ساکنان ساختمان ایفا می‌کند.
شیشه طرح‌دار (بافت‌دار)
شیشه طرح‌دار که با نام شیشه مشجر یا بافت‌دار نیز شناخته می‌شود، با الگوها و بافت‌های ظریف و متنوعی که روی سطح آن حک شده، جلوه‌ای زیبا و منحصربه‌فرد به فضا می‌بخشد. این شیشه با ایجاد درجات مختلفی از شفافیت، نور طبیعی را به نرمی عبور می‌دهد و در عین حال حریم خصوصی را به بهترین شکل حفظ می‌کند. به همین دلیل، شیشه طرح‌دار انتخابی ایده‌آل و محبوب برای پنجره‌های حمام، پارتیشنهای اداری و درب‌هاست که هم زیبایی و هم کارآیی را به فضای شما هدیه می‌دهد.
شیشه مات
شیشه مات که بیشتر به همین نام شناخته می‌شود، از یک ورق شیشه شفاف ساخته شده است که با استفاده از فرآیندهایی مانند سندبلاست یا اسیدکاری، سطح آن به صورت حفره‌دار و مات درمی‌آید. شیشه مات از جمله انواع شیشه ساختمانی است که در عین اینکه نور را به خوبی عبور می‌دهد، تصاویر پشت آن را تار و مبهم می‌کند. بنابراین مرزهای حریم خصوصی را به خوبی حفظ می‌کند، بدون اینکه از روشنایی فضا کاسته شود. به همین دلیل، شیشه مات و نیمه‌مات انتخاب‌های بسیار محبوب و کاربردی برای حمام، توالت و درب دوش هستند.
شیشه آینه‌ای
شیشه آینه‌ای یا شیشه بازتابنده، از جمله انواع شیشه ساختمانی است که یک لایه بازتابنده نازک روی سطح آن اعمال شده است. این لایه باعث می‌شود یک طرف شیشه به صورت آینه‌ای بازتابنده دیده شود، در حالی که طرف دیگر شفاف باقی می‌ماند. شیشه آینه‌ای اغلب کاربردهای تزئینی دارد و در معماری برای ایجاد انواع نمای ساختمان مانند نمای مدرن و زیبا به کار میرود. همچنین، این شیشه به دلیل خاصیت بازتاب نور، در پنجره‌هایی که رو به مناطق بیرونی با نور خورشید زیاد قرار دارند، استفاده می‌شود تا از ورود نور شدید و گرمای بیش از حد به داخل ساختمان جلوگیری کند و در عین حال دید به بیرون را محدود نماید.
شیشه کروماتیک
شیشه کروماتیک نوعی شیشه هوشمند است که قادر به کنترل میزان شفافیت خود بوده و می‌تواند فضای داخلی را از نور روز محافظت کند. این شیشهها با تغییر درجه تیرگی، میزان عبور نور را تنظیم می‌کنند و به این ترتیب به بهبود آسایش بصری و صرفه‌جویی در مصرف انرژی کمک می‌کنند. شیشههای کروماتیک از جمله انواع شیشههای ساختمانی هستند که در اشکال مختلفی مانند شیشه الکتروکرومیک، فتوکرومیک و ترموکروماتیک عرضه می‌شوند و هر کدام بر اساس فناوری خاص خود، به صورت هوشمند به تغییر شرایط محیطی واکنش نشان می‌دهند.
جمع بندی
کاربرد انواع مختلف شیشه در معماری و صنعت ساختمان سازی نه تنها ارزش زیبایی‌شناختی یک سازه را افزایش می‌دهد، بلکه نقش محوری در تضمین بهره‌وری انرژی، ایمنی و حفظ حریم خصوصی نیز ایفا می‌کند. چه به دنبال ورود نور طبیعی بیشتر با شیشه فلوت باشید و چه به دوام شیشه سکوریت نیاز داشته باشید، انتخاب نوع مناسب شیشه می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر کیفیت و عملکرد ساختمان داشته باشد. به همین علت، ما در این مقاله انواع شیشه ساختمانی و کاربردهای هر یک را معرفی کردیم. درک کاربردهای خاص هر نوع شیشه به معماران و سازندگان کمک می‌کند تا بهترین گزینه‌ها را برای پروژه‌های خود انتخاب کنند و زیبایی و کاربردی بودن طرح‌های خود را تضمین کنند.
سوالات متداول
شیشه ساختمانی چیست و چه کاربردی دارد؟
شیشه ساختمانی نوعی متریال شفاف یا نیمهشفاف است که در ساخت و طراحی پنجرهها، درها، پارتیشنها و نماهای بیرونی ساختمان به کار میرود. این شیشهها علاوه بر زیبایی، نقش مهمی در عایقکاری حرارتی، صوتی و تأمین امنیت دارند.
فاوت شیشه سکوریت با شیشه معمولی چیست؟
شیشه سکوریت مقاومت بسیار بالاتری نسبت به شیشه معمولی دارد و در صورت شکستن، به قطعات کوچک و غیر برنده تبدیل می‌شود. این ویژگی، آن را به گزینه‌ای ایمن برای فضاهای پررفت‌و‌آمد تبدیل کرده است.
مزایای شیشه دوجداره چیست؟
شیشه دوجداره باعث کاهش انتقال گرما و صدا بین داخل و خارج ساختمان می‌شود. این ویژگی آن را به گزینه‌ای مناسب برای بهبود بهره‌وری انرژی در ساختمان‌ها تبدیل می‌کند.
کاربرد شیشه سکوریت چیست؟
شیشه سکوریت در دربهای دوش، پارتیشنهای اداری، دربهای شیشهای، نردهها و حتی در ساخت شیشههای ضدگلوله کاربرد دارد.