در هر سازه‌ای سقف به عنوان یکی از عناصر ضروری شناخته میشود که نه تنها به حفاظت از زیرساخت‌ها و ایجاد عایق حرارتی و صوتی کمک می‌کند، بلکه نقش غیر قابل انکاری در جذابیت بصری ساختمان نیز دارد. طراحان و معماران باتوجه به ویژگی‌های هر پروژه، شرایط آب‌وهوایی منطقه و سطح بودجه تخصیص داده شده، از انواع سقف ساختمان استفاده میکنند. انتخاب بهترین سقف برای یک سازه، هنری است که به دوام بیشتر، یکپارچگی ساختاری سازه و کاهش هزینه‌های انرژی کمک می‌کند. بنابراین، اگر شما نیز قصد دارید با انواع سقفهای ساختمانی بیشتر آشنا شوید مطالعه این مقاله از گروه مهندسی «سروین» را از دست ندهید.
سقف دقیقا چیست و چه نقشی در ساختمان سازی دارد؟
در صنعت ساختمان سازی به بالاترین قسمت هر سازه «سقف» گفته میشود که وظیفه اصلی آن محافظت از فضای داخلی ساختمان در برابر شرایط نامساعد جوی و ممانعت از نفوذ عوامل آسیب‌زا است. سقفهای شیب‌دار و سقفهای مسطح جزو رایج‌ترین انواع سقف ساختمان هستند. طبق گفته منبع معتبر amazingarchitecture با دانستن موارد زیر، بیش از پیش به نقش حیاتی سقف در ساختمان‌ها پی می‌برید:
- محافظت از ساختمان در برابر عناصر محیطی: اولین و مهم‌ترین کارکرد سقف، محافظت از جان و مال ساکنین ساختمان در برابر اتفاقات ناگوار و شرایط نامساعد جوی مانند: آتش‌سوزی، بارش برف و باران، اشعه مضر خورشید، طوفان و … است. به همین علت، هنگام انتخاب سقف برای یک پروژه ساختمانی مانند پروژه ویلای لواسان، توجه به آب‌وهوای منطقه و کاربری مورد نظر آن ضروری است.
- افزایش جذابیت زیبایی شناختی: سقف علاوه‌بر نقش محافظتی، بر ظاهر کلی ساختمان نیز تأثیر می‌گذارد و آن را جذاب یا غیرجذاب می‌کند که این امر، باعث افزایش ارزش مادی ساختمان نیز میشود.
- بهبود یکپارچگی ساختاری: از آنجاییکه سقف در تحمل وزن اجزای دیگر سازه مانند دیوارها و پنجره‌ها مؤثر است، به حفظ یکپارچگی ساختاری ساختمان کمک می‌کند.
- افزایش بهره‌وری انرژی: انتخاب درست بهترین انواع سقف ساختمان، منجر به بهینه سازی مصرف انرژی در ساختمان میشود. انتخاب و اجرای سقف مناسب، باعث کاهش هزینه‌های ناشی از هدر رفت انرژی می‌گردد.
- افزایش دوام و پایداری سازه: سقف با جلوگیری از نفوذ رطوبت، سرما و گرما به داخل سازه، مانع از ترک خوردگی، کپک‌زدگی و نشست ساختمان میشود که مجموعه این مزایا باعث طول عمر بیشتر سازه و افزایش پایداری آن می‌گردد.
معرفی انواع سقف ساختمان؛ رایج‌ترین مدل‌ها
- سقف کامپوزیت فلزی (مختلط): این نوع سقف که از ترکیب فولاد و بتن مسلح ساخته میشود، عموما در پروژه‌های با اسکلت فلزی اجرا می‌گردد. امکان استفاده از برش‌گیر و عدم نیاز به شمع‌بندی در این نوع سقف، نه تنها باعث افزایش یکپارچگی آن میشود، بلکه امکان اجرای همزمان چند سقف را فراهم می‌کند. وزن سبک،مقاومت بالا و تسریع در نصب و اجرا، جزو ویژگی‌های بارز سقف کامپوزیت فلزی است.
- سقف عرشه فولادی: برای اجرای این نوع سقف مدرن از ورق‌های گالوانیزه موجدار به همراه بتن، فلاشینگ، میلگرد و گل میخ استفاده میکنند. سرعت بالا، عدم نیاز به قالب‌بندی، ایمن بودن در برابر زلزله و آتش‌سوزی، طراحی خاص و عایق بودن صدا و حرارت، به محبوبیت سقفهای عرشه فولادی کمک کرده‌است.
- سقف دال بتنی: این نوع سقف از صفحات بتنی صاف و یکپارچه تشکیل میشود و برای ایجاد سطوح افقی مانند سقف و کف به کار می‌رود. اجرای دشوار و اختصاص زمان طولانی برای آماده‌سازی، سقف دال بتنی را تنها برای پروژه‌های با حساسیت بالا مطلوب می‌سازد. این نوع سقف مقاومت قابل توجهی دارد و به افزایش عمر سازه کمک می‌کند.
- سقف تیرچه بلوک: سقف تیرچه بلوک جزو رایج‌ترین انواع سقف ساختمان است که در انواع پروژه‌های مسکونی، تجاری و ادرای مانند پروژه رویال سروین، پروژه جردن و … به کار می‌رود. این نوع سقف بتنی کاملا با ضوابط ساخت و ساز سازگار است. سقف تیرچه بلوک از ترکیب تیرچه‌های T شکل، بلوک، بتن، میلگرد حرارتی، میلگرد تقویتی و بلوک‌های سیمانی یا سفالی ساخته میشود. همچنین این نوع سقف در برابر رطوبت، سروصدا، حرارت و آتش‌سوزی، باد و زلزله مقاومت بالایی از خود نشان می‌دهد.
- سقف پیش تنیده: این نوع سقف که به تازگی رواج پیدا کرده، جزو سقفهای هزینه‌بر و تخصصی است که نحوه تعمیر و اجرای چندان آسانی هم ندارد، اما چون نیاز بنا به ستون را کاهش داده و حتی امکان اجرای طرح‌های ساختمانی و تجاری بزرگ با ستون‌های نامنظم را ممکن می‌سازد، مورد استقبال قرار گرفته‌است. سقفهای پیش تنیده باعث کاهش ضخامت و وزن سازه شده و در مقابل تنش‌های لرزه‌ای و خم شدن، مقاومت خوبی از خود نشان می‌دهند.
- سقف تیرچه کرومیت: این سقف در رده سقفهای تیرچه بلوک قرار دارد که برای اجرای آن از ورق‌های فولادی برش خورده، میلگردهای تقویتی و تیرچه‌های فولادی با جان باز استفاده میکنند. سقفهای تیرچه کرومیت امکان بتن‌ریزی همزمان چند سقف را فراهم نموده و نیازی به شمع‌بندی ندارند.
- سقف کوبیاکس: کوبیاکس نوعی سقف مدرن است که از گویهای توخالی از جنس پلیاتیلن و شبکهای از میلگردهای فولادی ساخته میشود و به مصالح اضافی چندانی نیاز ندارد. این نوع سقف تأثیر به سزایی در کاهش وزن سقف، مدیریت بهینه مصالح و بهبود مقاومت ساختمان در برابر فشار و زلزله دارد، به همین دلیل به گزینه‌ای ایده‌آل برای ساخت بیمارستان‌ها، مدارس و ساختمان‌های مسکونی مانند پروژه زعفرانیه_بهزادی تبدیل شده‌است.
- سقف یوبوت: یوبوت را می‌توان در رده محبوب‌ترین انواع سقف ساختمان قرار دارد که با استفاده از قالب‌های بتنی توخالی U شکل به نام «یوبوت» ساخته میشود و در سال‌های اخیر به دلیل کاهش وزن سازه، توزیع متقارن نیروها، عایق‌بندی طبیعی و افزایش فاصله بین ستون‌ها بیش از پیش مورد استقبال سازندگان قرار گرفته‌است.
- سقف فولادی روفیکس: این سقف شامل مجموعه‌ای از صفحات فلزی مشبک (فولاد گالوانیزه) به نام «روفیکس» است. برای نصب سقف روفیکس نیازی به جک و شمع نیست و می‌توان آن را به طور همزمان برای تمامی طبقات اجرا کرد. حمل‌ونقل آسان، مقاومت زیاد و سرعت اجرای بالا از دیگر ویژگی‌های سقف روفیکس است.
- سقف طاق ضربی: طاق ضربی یکی از قدیمی‌ترین انواع سقف ساختمان است که آجر فشاری و ملات گچ جزو متریال‌های اصلی آن هستند. این نوع سقف به دلیل وزن سنگین و عدم تحمل بارهای جانبی کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- سقف کاذب: این سقف در رده سقفهای ثانویه قرار دارد که از آن به عنوان پوششی کاربردی برای پنهان کردن تأسیسات سقف اصلی، زیباسازی فضا و حتی عایق کردن سقف استفاده میکنند. سقف کاذب انواع مختلفی دارد که مدل رابیتس و کناف آن بیشترین کاربرد را در ایران دارد.
سوالات متداول
نقش سقف در ساختمان چیست؟
وجود سقف در هر سازه به محافظت از ساختمان در برابر شرایط نامساعد جوی، افزایش زیبایی، جلوگیری از هدر رفت انرژی، بهبود یکپارچگی ساختاری و دوام و پایداری بیشتر ساختمان کمک می‌کند.
سقف کوبیاکس چیست؟
کوبیاکس نوعی سقف مدرن است که از گویهای توخالی از جنس پلیاتیلن و شبکهای از میلگردهای فولادی ساخته میشود و به مصالح اضافی چندانی نیاز ندارد.
آیا سقف کاذب جزو سقفهای دایمی است؟
خیر، این سقف در رده سقفهای ثانویه قرار دارد که از آن به عنوان پوششی کاربردی برای پنهان کردن تأسیسات سقف اصلی، زیباسازی فضا و حتی عایق کردن سقف استفاده میکنند.