ساکنین ساختمان‌های مرتفع، سازمان‌های چند طبقه و سازندگان برج‌ها به خوبی می‌دانند که مدیریت پسماند و زباله در این نوع سازه‌ها تا چه اندازه مهم و ضروری است. حمل فیزیکی زباله‌ها از طریق راهروها یا آسانسورها نه تنها ظاهری نامناسب دارد، بلکه از نظر بهداشتی نیز مشکلات فراوانی ایجاد می‌کند.
به همین دلیل، استفاده از روش‌های نوین و کارآمد برای جمع‌آوری زباله‌های خانگی، صنعتی و شهری بسیار ضروری است. یکی از بهترین و پرکاربردترین این روش‌ها، سیستم شوتینگ زباله است که در سال‌های اخیر با استقبال گسترده‌ای مواجه شده است. برای آشنایی بیشتر با انواع شوتینگ زباله، مطالعه این مقاله از «گروه سروین» را به شما پیشنهاد می‌کنیم.
| نوع شوتینگ | مزایا | معایب | کاربرد |
| شوتینگ داخلی | دسترسی آسان، حفظ زیبایی نمای بیرونی، ایمنی بالا | اشغال فضای داخلی، هزینه نصب و تعمیر بالا، احتمال انتشار بو | ساختمان‌های لوکس، هتل‌ها، بیمارستان‌ها، پروژه‌هایی با اولویت بهداشت و طراحی |
| شوتینگ خارجی | تهویه طبیعی بهتر، هزینه نصب و تعمیر کمتر، دسترسی آسان برای نگهداری | تأثیر منفی بر نما، در معرض عوامل جوی و حیوانات موذی | ساختمان‌های قدیمی، مجتمع‌های کوچک، پروژه‌های با بودجه محدود |
| شوتینگ عمودی | ساختار ساده، انتقال سریع زباله با جاذبه، نصب آسان و کم‌هزینه | محدود به ساختمان‌های مرتفع | برج‌ها و ساختمان‌های بلند مانند پروژه جردن |
| شوتینگ افقی | مناسب برای فواصل طولانی، استفاده از فشار هوا یا مکش | نیاز به تجهیزات بیشتر، هزینه بالاتر نسبت به شوتینگ عمودی | ساختمان‌های کم‌ارتفاع، فضاهای خاص با نیاز به انتقال افقی زباله |
| شوتینگ با قابلیت تفکیک | تفکیک زباله تر و خشک، کاهش زباله‌های ترکیبی، سازگار با محیط زیست | پیچیدگی در طراحی و نگهداری، هزینه بالا | پروژه‌های هوشمند، ساختمان‌های سبز، مجتمع‌های مدرن |
| شوتینگ با کامپکتور | فشرده‌سازی زباله، کاهش حجم و دفعات تخلیه، مناسب برای زباله زیاد | هزینه بالا، نیاز به فضای ویژه برای دستگاه کمپکتور | مراکز خرید، فرودگاه‌ها، هتل‌های بزرگ |
| شوتینگ مخلوط | ارزان، نصب سریع و ساده، مناسب پروژه‌های محدود | عدم تفکیک زباله، احتمال بالای آلودگی و بوی نامطبوع | ساختمان‌های قدیمی، پروژه‌های کم‌هزینه |
سیستم شوتینگ زباله چیست؟
تصور کنید در یک آسمان‌خراش چند طبقه زندگی می‌کنید و هر بار که می‌خواهید زباله‌ها را بیرون ببرید، باید سوار آسانسور شوید، از کنار همسایه‌ها عبور کنید و با کیسه‌ای پر از بوی نامطبوع به پایین بروید، در حالی که ناگهان برق نیز قطع می‌شود! مسلما هیچ‌کس دوست ندارد برای دفع زباله چندین طبقه را بالا و پایین برود یا صدها پله را طی کند.
اینجاست که سیستم شوتینگ زباله مثل یک نجات‌دهنده عمل می‌کند و شما را از دردسرهای حمل دستی زباله، بوی بد، کثیفی راهروها و مشکلات ناشی از قطعی برق خلاص می‌کند. طبق گفته منبع معتبر reactiondistributing شوتینگ زباله یک لوله فولادی گالوانیزه است که اجازه می‌دهد زباله‌ها از طبقه بالا به پایین سقوط کنند.
در ساختمان‌های چند طبقه مانند پروژه زعفرانیه_ بهزادیشما با استفاده از رعایت اصول ساختمان سازی و سیستم شوتینگ زباله می‌توانید، زباله و نخاله‌ها را در دریچه تعبیه شده کانال واحد خود قرار دهید تا به صورت مستقیم و بهداشتی به مخزن مرکزی در پایین ساختمان منتقل شوند. این سیستم‌ها با امکاناتی مانند کنترل بو و ایمنی در برابر آتش‌سوزی، برای ساده‌سازی فرآیند دفع زباله و بهبود بهداشت محیط طراحی و مهندسی شده‌اند. در ادامه انواع شوتینگ زباله و کارآیی هر یک را معرفی می‌کنیم.
معرفی انواع شوتینگ زباله
سیستم‌های شوتینگ زباله بسته به طراحی و محل نصب، به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند: شوتینگ داخلی و شوتینگ خارجی. کانال شوتینگ داخلی در داخل فضای ساختمان تعبیه می‌شود. برعکس، شوتینگ‌های خارجی در بیرون ساختمان نصب می‌شوند و از نمای خارجی سازه قابل مشاهده هستند. شوتینگ زباله داخلی و خارجی دارای مزایا و معایب زیر است:
شوتینگ زباله داخلی: مزایا و معایب
طراحی شوتینگ‌های زباله داخلی به گونه‌ای است که لوله‌های انتقال زباله در داخل ساختمان و معمولا در کنار آسانسور یا راه پله نصب می‌شوند. در نتیجه، ساکنین و کاربران می‌توانند به راحتی از داخل طبقات به دریچه‌های زباله دسترسی داشته باشند. این نوع شوتینگ‌ها نیاز به فضای اختصاصی داخل ساختمان دارند.
بنابراین، نه تنها جلوه بصری ساختمان را تحت‌تأثیر قرار نمی‌دهند، بلکه کمتر در معرض نفوذ حیوانات یا حشرات نیز قرار دارند. البته نباید از این نکته غافل شد که ممکن است بخشی از متراژ مفید طبقات را اشغال کنند. همچنین، احتمال انتشار بو در صورت نقص سیستم تهویه نیز وجود دارد.
در میان انواع شوتینگ زباله، شوتینگ‌های داخلی معمولا هزینه نصب بالاتری دارند، تعمیرات آن‌ها پیچیده‌تر است و حتی ممکن است نیاز به تخریب بخشی از دیوارها باشد. به همین دلیل، این نوع سیستم‌های دفع زباله بیشتر در ساختمان‌های لوکس مانند پروژه رویال سروین، هتل‌ها و بیمارستان‌ها به کار گرفته می‌شوند؛ جایی که کیفیت، زیبایی و بهداشت در اولویت قرار دارد و هزینه‌های نصب و نگهداری کمتر مورد اهمیت است.
شوتینگ زباله خارجی: مزایا و معایب
اگر ساختمان فضای محدودی داشته باشد یا سال‌ها از ساخت آن گذشته باشد، سیستم شوتینگ زباله خارجی به خوبی می‌تواند نیازهای شما را رفع کند. این انتخاب به ویژه زمانی اهمیت پیدا می‌کند که طراحی ساختمان برای بهبود کارایی انرژی مدنظر باشد؛ چراکه نصب شوتینگ داخلی می‌تواند نیازمند تغییرات اساسی در ساختار بنا و در نتیجه، افزایش مصرف انرژی برای بازسازی و تطبیق فضا باشد.
تهویه طبیعی بهتر و خروج سریع‌تر بوها از جمله مزایای مهم شوتینگ‌های زباله خارجی هستند. اگرچه مهندسین و طراحان تلاش می‌کنند تا در کنار طراحی شیک شوتینگ‌های زباله داخلی، با استفاده از امکانات پیشرفته‌ای مانند کنترل بو، سیستم‌های شستشو و ایمنی در برابر آتش‌سوزی، مشکلات مربوط به بو و بهداشت را به حداقل برسانند، اما در هر صورت شوتینگ‌های خارجی به دلیل قرارگیری در فضای باز، تهویه طبیعی بهتری دارند.
از آنجاییکه سیستم‌های شوتینگ زباله خارجی بیرون از فضای ساختمان تعبیه می‌شوند عموما در معرض باران، گردوغبار یا نفوذ حیوانات موذی قرار دارند. به همین علت، از مصالحی مقاوم و پایدار مثل فایبرگلاس یا پلی‌اتیلن برای ساخت آن‌ها استفاده می‌کنند. دریچه شوتینگ‌های زباله خارجی معمولا در فضای باز، بالکن یا دیوار جانبی هر طبقه نصب می‌شود.
این نوع سیستم‌ها جزو آن دسته از انواع شوتینگ زباله هستند که به دلیل دسترسی آسان‌تر برای تعمیرات و نظافت دوره‌ای، معمولا هزینه نصب و نگهداری کمتری دارند. در کنار مزایای متعدد شوتینگ‌های زباله خارجی، باید به این موضوع نیز توجه داشته باشید که اجرای این نوع سیستم‌ها ممکن است بر طراحی نما تأثیر بصری منفی بگذارد؛ مگر اینکه با مصالحی هم‌رنگ نما پوشانده شود. به‌طورکلی، شوتینگ زباله خارجی بیشتر در ساختمان‌های قدیمی، مجتمع‌های کوچک یا پروژه‌های کم بودجه استفاده می‌شود.
علاوه‌بر شوتینگ داخلی و خارجی، دیگر انواع شوتینگ زباله نیز وجود دارند که بر اساس ساختار و عملکرد به دسته‌های زیر تقسیم می‌شوند:
- شوتینگ زباله عمودی: سیستم شوتینگ زباله عمودی به دلیل سادگی ساختار، استفاده از نیروی جاذبه برای انتقال زباله‌ها، هزینه کمتر و قابلیت نصب در ساختمان‌های مرتفع مانند پروژه جردن، جزو رایج‌ترین و پرکاربردترین انواع شوتینگ‌ها است.
- شوتینگ زباله افقی: در این نوع شوتینگ‌ها، لوله‌ها و کانال زباله به صورت افقی یا شیب‌دار طراحی می‌شود. در شوتینگ‌های افقی از فشار هوا یا سیستم‌های مکش برای دریافت و انتقال زباله استفاده می‌کنند و بیشتر در ساختمان‌های با ارتفاع کم یا مکان‌هایی که نیاز به انتقال زباله در مسافت‌های طولانی‌تر است، کاربرد دارند.
- شوتینگ زباله با قابلیت تفکیک: شوتینگ‌هایی که قابلیت تفکیک زباله‌های خشک و تر را دارند، معمولا مجهز به سیستم هوشمند هستند و در هوشمند سازی ساختمان از آن استفاده شده است. طراحان این نوع شوتینگ‌ها از چندین لوله مجزا برای تفکیک زباله‌ها استفاده می‌کنند تا زباله‌های خشک و تر به صورت جداگانه جمع‌آوری و منتقل شوند.
- شوتینگ زباله با کامپکتور: شوتینگ‌های کامپکتور (فشرده‌ساز) از جمله انواع شوتینگ زباله هستند که معمولا در مراکز خرید بزرگ، فرودگاه‌ها و هتل‌های شلوغ مورد استفاده قرار می‌گیرند. سازوکار این نوع شوتینگ‌ها به گونه‌ای است که زباله‌ها پس از انتقال از طبقات مختلف ساختمان به مخزن مرکزی، توسط دستگاه کمپکتور فشرده و حجم آن‌ها به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد.
- شوتینگ زباله مخلوط: در این مدل شوتینگ زباله، همه ضایعات (تر، خشک، پلاستیک و …) در یک لوله مشترک ریخته می‌شوند. شوتینگ‌های مخلوط جزو ساده‌ترین انواع شوتینگ هستند که هم قیمت مقرون به‌صرفه‌ای دارند و هم بسیار ساده و سریع نصب می‌شوند. به همین دلیل، بیشتر در ساختمان‌های قدیمی یا پروژه‌های با بودجه محدود کارآیی دارند.
جمع بندی
در مقاله پیش‌رو، انواع شوتینگ زباله مورد بررسی قرار گرفت. شوتینگ داخلی با قرارگیری در فضای داخلی ساختمان، دسترسی آسان‌تر و ظاهری مرتب‌تر فراهم می‌کند و از تأثیرات جوی محافظت می‌شود، اما به دلیل پیچیدگی نصب، نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و طراحی از ابتدا است. در مقابل، شوتینگ‌های خارجی کانال‌هایی هستند که در بیرون ساختمان تعبیه می‌شوند و نصب آسان‌تر و هزینه کمتری دارند، اما ممکن است از نظر ظاهری جلوه ساختمان را نازیبا کنند.
به‌طورکلی، انتخاب بین شوتینگ داخلی و خارجی به نوع ساختمان، بودجه، شرایط فنی و اولویت‌های زیبایی‌شناسی و بهداشتی بستگی دارد. در صورتیکه حفظ فضای داخلی و زیبایی نما اولویت است، شوتینگ داخلی انتخاب بهتری است. اما اگر هزینه پایین و سهولت نصب مهم است، شوتینگ خارجی گزینه مناسب‌تری خواهد بود. گروه مهندسی سروین بهترین مشاور برای انتخاب و اجرای سیستم شوتینگ زباله متناسب با نیازهای ساختمان شماست.
سوالات متداول
آیا نصب شوتینگ زباله در ساختمان‌های قدیمی امکان‌پذیر است؟
بله، معمولا از نوع خارجی استفاده می‌شود چون نیاز به تخریب داخلی ندارد.
تفاوت اصلی شوتینگ داخلی و خارجی در چیست؟
شوتینگ داخلی در داخل ساختمان نصب می‌شود و زیبایی نما را حفظ می‌کند؛ در حالی که شوتینگ خارجی نصب ساده‌تری دارد اما ممکن است بر نمای ساختمان تأثیر بگذارد.
شوتینگ با قابلیت تفکیک چه مزیتی دارد؟
زباله‌ها را به صورت تر و خشک جدا می‌کند و برای محیط زیست مناسب‌تر است.